Autor: dr Katarzyna Trzpioła

Ostatnio ulewy i wichury przysparzają wielu zmartwień przedsiębiorcom. Skutki tych klęsk żywiołowych trzeba zaewidencjonować w księgach rachunkowych, a to nie zawsze jest łatwe i oczywiste. Zwłaszcza jeśli chodzi o prawidłową wycenę ich następstw i księgowanie odszkodowań.

Ryczałt od dochodów spółek nie zawsze komplikuje rozliczenia księgowe. Przedsiębiorcy, którzy wybrali formę opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, czyli estońskim CIT, muszą pamiętać, że ustalają swój dochód na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych. Powinni szczególnie zadbać o to, aby nie było wątpliwości co do stosowanych przez nich zasad rachunkowości.

Do końca czerwca organy jednostki, które są do tego uprawnione przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa własności, muszą zatwierdzić sprawozdania finansowe za 2023 r. Podejmują też decyzje dotyczące rozliczania wyniku finansowego. Skutki należy ująć w księgach rachunkowych. Nie zawsze jest to proste, zwłaszcza gdy jednostki mają złożoną strukturę. Wątpliwości pojawiają się również wtedy, gdy w okresie objętym sprawozdaniem rocznym wystąpiły zdarzenia powodujące konieczność sporządzenia sprawozdania na dzień inny niż kończący rok obrotowy. Są wątpliwości, czy można wtedy wyróżniać wynik wypracowany w trakcie części roku. Dziś odpowiadamy na te i wiele innych pytań dotyczących zatwierdzania sprawozdań.

Czy w stowarzyszeniu nieprowadzącym działalności gospodarczej, ubiegającym się o status organizacji pożytku publicznego sprawozdanie finansowe przygotowane przez biuro rachunkowe musi być zatwierdzane? Jeśli tak, to czy może zrobić to zarząd stowarzyszenia?

Zasada jest prosta, im wcześniej wykryjemy nieprawidłowość, tym łatwiej ją poprawić. Podpowiadamy, na co szczególnie należy uważać przy składaniu sprawozdania finansowego do KRS.

Wiele jednostek ma problemy z właściwym ujmowaniem w księgach rachunkowych tytułów niematerialnych i prawnych. Dzieje się tak, gdyż są one bardzo zróżnicowane. Dodatkowo ustawa o rachunkowości reguluje tylko podstawowe kwestie związane z ich zaksięgowaniem. Jakby tego było mało, przez ostatnie lata zmienia się charakter takich aktywów, równolegle zmieniają się modele biznesu firm, które udostępniają licencje i systemy informatyczne.

Decyzja należy do właścicieli jednostki, ale warto ją przeanalizować pod kątem księgowym i podatkowym. Może bowiem się okazać, że w danym momencie są bardziej optymalne sposoby przeznaczenia wyniku niż wypłata dywidendy lub zwiększenie kapitału zapasowego.

Umowy leasingu należą dziś do bardzo popularnych źródeł finansowania majątku zarówno w mniejszych, jak i w bardzo dużych podmiotach. Jednostki sporządzające sprawozdania finansowe muszą pamiętać o prawidłowym ujmowaniu umów, na podstawie których mają możliwość korzystać ze składników majątkowych przez okres dłuższy niż 12 miesięcy. Prawo bilansowe określa warunki nakazujące ujęcie takiego składnika jako aktywów. Przy czym umowy leasingu są inaczej definiowane w prawie bilansowym, a inaczej w podatku dochodowym czy VAT. Jakby tego było mało, Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (dalej: MSR) inaczej kwalifikują umowę leasingu niż polska ustawa o rachunkowości. To wszystko powoduje, że ujęcie leasingu w księgach jest uznawane za wyzwanie dla księgowych. Oczywiście można w tym obszarze stosować uproszczenia, lecz nie zawsze. Czasami bywa też tak, że skorzystanie z nich niekorzystnie wpływa na prezentację obrazu sytuacji majątkowej i finansowej jednostki. Dziś podpowiadamy, na co zwrócić uwagę.

Sprawozdania finansowe za 2023 r. są już przygotowane, ale czasem konieczne są ich poprawa i wprowadzenie zmian. Potrzeba takich korekt może wynikać z różnych powodów. Może być to uzyskanie informacji, które nie były wcześniej dostępne, a są ważne. Mogą być to też zmiany wynikające z przeprowadzonego badania sprawozdania finansowego. Dziś wskazujemy, jak do nich podejść i czy każda informacja dotycząca 2023 r. musi spowodować sporządzenie sprawozdania na nowo.

Początek roku to najlepszy moment na wprowadzenie zmian w tej dokumentacji. Zwłaszcza że ujmowanie operacji, wycena aktywów i pasywów powinny być dokonywane w ten sam sposób już od stycznia.